Chánh niệm - TS Sayadaw U.Jokita

Nếu bạn đang cưỡi một con ngựa và bạn không thể điều khiển được nó thì điều gì sẽ xảy ra? Con ngựa có thể đưa bạn tới bất cứ nơi nào. Tâm của bạn cũng như thế. Bạn cần một sự điều khiển nhất định nào đó. Chánh niệm điều khiển tâm bạn một cách nhẹ nhàng. Nó rất nhẹ nhàng. Chánh niệm không phải là sự bắt buộc. Nó không ép buộc bạn. Khi bạn trở nên chánh niệm hơn, bạn càng trở nên thông minh hơn. Bạn sẽ có những quyết định tốt hơn trong mọi thứ. Cách mà bạn ăn, bạn ăn nhiều bao nhiêu, bạn ăn khi nào, bạn có thể quyết định. Ăn một cách chánh niệm, uống một cách chánh niệm, điều đó rất quan trọng. Nếu bạn dạy học, và nếu bạn dạy học sinh về chánh niệm, các học sinh sẽ học hành tốt hơn. Bạn có nghe nói về ADD bao giờ chưa? Attention Deficit Disorder: chứng rối loạn thiếu tập trung. Nhiều giáo viên chia sẻ với tôi rằng, nhiều học sinh không lắng nghe. Chúng luôn nhảy từ chuyện này sang chuyện khác. Chúng không chú ý. Và thật là khó khăn để bảo chúng lắng nghe bạn nói. Đó là chứng rối loạn thiếu tập trung.

Bảng Chú Giải Thuật Ngữ Pāli Trong Cuốn Nghệ Thuật Chết

Trong bảng này là các thuật ngữ tiếng Pāli (và một số tiếng Hindi, Miến Điện) đã sử dụng trong sách.

ānāpāna – Thở, hô hấp; hít vào, thở ra. Thuật ngữ này thường 􏰀ược dùng như dạng viết tắt của ānāpāna-sati: niệm hơi thở, sự tỉnh giác nhận biết về hơi thở.

anattā – Không có tự ngã, vô ngã, không có tự tánh tự tồn tại, không có thực chất. Đây là một trong ba đặc tính cơ bản của các pháp, hai đặc tính khác là vô thường (anicca) và khổ (dukkha).

anicca – Vô thường. Một trong ba đặc tính cơ bản của các pháp, hai đặc tính khác là vô ngã (anattā) và khổ (dukkha).

arahant – A-la-hán, bậc giác ngộ; người đã dứt trừ hoàn toàn các lậu hoặc.

bhāva – Hữu, sinh thành, trở thành; sự tương tục của sự sống và cái chết.

bhāvanā – Sự phát triển tinh thần; thiền. Hai nhánh của thiền là chỉ, sự phát triển tính an định (śamatha-bhāvanā), tập trung tâm trí, định (samādhi); và quán, sự phát triển tuệ giác nội quán (vipassanā- bhāvanā), trí tuệ (paññā). Sự phát triển định dẫn đến các trạng thái thâm nhập sâu của tâm thức (jhāna); sự phát triển tuệ giác nội quán dẫn đến sự giải thoát.

bhāvatu sabba maṅgalaṃ – Lời cầu chúc tốt lành theo truyền thống, hiểu sát nghĩa là: “Mong cho hết thảy chúng sinh đều được tốt lành, hạnh phúc.”

bhikkhu – Tỳ-kheo, tăng sĩ; thiền giả.

Tứ Thánh Đế

 tứ diệu đế 

Về thôi...

“Về đi em đường xa gối mỏi,
Bụi trần gian vướng cũng nhiều rồi.
Cửa không mấy độ còn nguyên đó
Không thêm không bớt,
Một vầng trăng...”
#NTN

Bốn loại người

S. N. Goenka

(Dưới đây là bản dịch một bài viết của Goenkaji vào tháng 12 năm 2005 ấn hành bởi Vipaśyana Patrikā. Nó đã được điều chỉnh cho phù hợp với Bản tin)
Đức Phật nói: “Ta thấy có bốn loại người trong thế gian này. Loại thứ nhất đi từ bóng tối vào bóng tối. Loại thứ hai đi từ ánh sáng vào bóng tối. Loại thứ ba đi từ bóng tối ra ánh sáng. Và loại thứ tư đi từ ánh sáng đến ánh sáng.”
Đức Phật không nói những điều khó hiểu. Lời dạy của Ngài rõ ràng và được giải thích kỹ càng. Svākkhāto bhagavatā dhammo. Giáo pháp rõ ràng như thế. Bất cứ khi nào Ngài nói điều gì làm người nghe có thể hiểu theo ý khác, Ngài giải thích ngay. Cái gì là bóng tối? Cái gì là ánh sáng? Làm sao người ta cứ đi từ chỗ này tới chỗ kia?

1. Từ bóng tối vào bóng tối:
   
   Tất cả mọi thứ xung quanh đều là bóng tối, một cuộc sống tối tăm, một cuộc đời đầy khổ đau. Có người đầy dẫy khổ đau trên nhiều phương diện – sức khỏe, tiền bạc, gia đình, xã hội. Không hề có bất kỳ một niềm hạnh phúc nào. Vậy mà người này không hề có dấu vết của trí tuệ bên trong. Vì vậy, mỗi giây phút, người này không tạo ra gì khác ngoài sự giận dữ, hận thù và ác ý.
   

“Tôi đau khổ bởi vì người này, vì sự cố này, vì lý do kia.” Người ấy đang tạo ra sân hận đối với một cá nhân hoặc một nguyên nhân nào đó. Nỗi đau khổ này là kết quả của nghiệp sân hận trong quá khứ, và giờ đây, người ấy đang tiếp tục gieo thêm nhiều hạt giống sân hận hơn nữa. Đã có quá nhiều tăm tối trong cuộc sống và người ấy lại đang gieo trồng thêm nhiều hạt giống của tối tăm. Những hạt giống của sự giận dữ, hận thù, và ác ý sẽ không mang lại gì khác ngoài khổ đau trong tương lai. Vì thế, tương lai cũng sẽ đầy đau khổ. Hiện tại là đau khổ và tương lai cũng là khổ đau. Hiện tại là bóng tối, tương lai cũng là bóng tối. Vì vậy, một người như thế đang đi từ bóng tối vào bóng tối.